Θεραπεία Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης

Τι είναι η αισθητηριακή ολοκλήρωση;

Η Θεωρία της Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης ξεκίνησε να απαπτύσεται τη δεκαετία του 1960 απο την A.JAyres. Η θεωρία αναπτύχθηκε στους κόλπους της εργοθεραπείας και είναι η μόνη που έχει τύχει τόσο συστηματικής έρευνας . Πρόκειται για μια αυτόματη νευρολογική διεργασία που συμβαίνει σε όλους και σε όλη τη διάρκεια της ζωής μας. Το ΚΝΣ (Κεντρικό Νευρικό Συστημα) λαμβάνει πληροφορίες μέσω των αισθήσεων μας και τις οργανώνει κατάλληλα ώστε να μπορούμε να ανταποκρινόμαστε ανάλογα σε καταστάσεις και απαιτήσεις του περιβάλλοντος. Οι αισθητηριακές εμπειρίες εκτός απο την αφή, την όραση, την ακοή, την όσφρηση και τη γεύση περιλαμβάνουν την έλξη της βαρύτητας, στάση και κίνηση (αιθουσαίο σύστημα) και σωματαισθητικά ερεθίσματα (ιδιοδεκτικό σύστημα). Για να αναπτυχθουν πλήρως οι κινητικές και γνωστικές ικανότητες, ο ανθρώπινος εγκέφαλος πρέπει να επεξεργάζεται συνεχώς ανατροφοδότητηση από όλες τις αισθήσεις. Με μια πρόταση η αισθητηριακή Ολοκλήρωση είναι «η οργάνωση της αίσθησης για χρήση» (Ayres, 1972).

Τα 3 αξιώματα της Θεωρίας Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης

• Η μάθηση εξαρτάται απο την ικανότητα να λαμβάνουμε και να επεξεργαζόμαστε αίσθηση απο το εσωτερικό και εξωτερικό περιβάλλον. Χρησιμοποιούμε αυτη την επεξεργασία για να σχεδιάζουμε και να οργανώνουμε τη συμπεριφορά μας
• Τα άτομα που έχουν ελαττωμένη ικανότητα να επεξεργάζονται αίσθηση παρουσιάζουν δυσκολία στην μάθηση και συμπεριφορά τους
• Η αίσθηση που παίρνουμε μέσω σκόπιμης δραστηριότητας παράγει προσαρμοστική αντίδραση. Η προσαρμοστική αντίδραση –αντίστροφα- βελτιώνει την Α.Ο και επομένως ενδυναμώνει τη μάθηση και τη συμπεριφορά. (Ισως υπερβολή)

Είναι μια θεραπευτική προσέγγιση που εστιάζει στις αισθητηριακές ανάγκες του παιδιού με στόχο την έκλυση προσαρμοστικών και οργανωμένων ανταποκρίσεων μεσα σε διαφορετικά περιβάλλοντα και παραμέτρους.

Γίνεται μέσω παιχνιδιού οπότε οι δραστηριότητες είναι από μόνες τους επιβραβευτικές για το παιδί

Ενθαρρύνει το παιδί να κινηθεί και να αλλάξει περιβάλλον με στόχο την ανάδυση πιο προκλητικών απαιτήσεων για αισθητικοκινητική ολοκλήρωση.

Τελικός στόχος είναι η ενεργή ανάμειξη του παιδιού σε έργο για την εκπλήρωση του ρόλου του.

Διαταραχή Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης

Διαταραχή Αισθητητριακής Ολοκλήρωσης είναι η άτυπη κοινωνική, συναισθηματική, κινητική και λειτουργική συμπεριφορά που οφείλεται σε φτωχή επεξεργασία και οργάνωση της αισθητηριακής πληροφόρησης . Οι δυσκολίες στην αισθητηριακή επεξεργασία επιδρούν στη μάθηση και στη συμπεριφορά. Οι διαταραχές της αισθητηριακής επεξεργασίας χωρίζονται σε «Διαταραχές αισθητηριακής ρύθμισης» και «Δυσλειτουργίες πράξης με αναπτυξιακή βάση» (Δυσπραξία, σωματοδυσπραξία).

Τα παιδιά με διαταραχή στην αισθητηριακή ολοκλήρωση παρουσιάζουν:

• Δυσκολία στη συγκέντρωση
• Είναι ευαίσθητα σε ξαφνικούς δυνατούς θορύβους όπως η κόρνα ή η ηλεκτρική σκούπα
• Τους αρέσει να μυρίζουν φαγητά, ανθρώπους και αντικείμενα
• Τους αρέσει να μασάνε αντικείμενα
• Δυσκολεύονται σε λεπτές κινήσεις όπως το γράψιμο και το κόψιμο με ψαλίδι
• Δυσκολεύονται να ντυθούν μόνα τους
• Κάθονται σε θέση «w»
• Δεν τους αρέσει καθόλου να μένουν ξυπόλητα
• Δεν τους αρέσει καθόλου το λούσιμο, το χτένισμα ή το κούρεμα
• Κλείνουν τα μάτια τους όταν εκτεθούν στον ήλιο ή σε άλλο δυνατό φως
• Παραπονιούνται για τις ετικέτες ή τα υφάσματα των ρούχων
• Περπατάνε στις μύτες των ποδιών
• Δεν έχουν καλό συντονισμό, χάνουν εύκολα την ισορροπία τους ή χτυπάνε πολύ εύκολα
• Δεν τους αρέσει καθόλου να τα ακουμπάνε
• Είναι πολύ επιλεκτικά με το φαγητό, τρώνε μόνο συγκεκριμένες τροφές και δε δοκιμάζουν νέες γεύσεις

Μερικά απο τα προβλήματα της αισθητηριακής επεξεργασίας εκδηλώνονται ως:

• Μαθησιακές δυσκολίες
• Καθυστέρηση στο λόγο ή στη σίτιση
• Καθυστέρηση σε κινητικές δεξιότητες
• Δυσκολία με μεταβάσεις από τη μια κατάσταση στην άλλη
• Ψηλός βαθμός διάσπασης προσοχής
• Αδεξιότητα
• Κοινωνικές και συναισθηματικές δυσκολίες
• Αφύσικα υψηλά ή χαμηλά επίπεδα διέγερσης